Tematyka wystawy obejmuje losy dębiczan w czasie II wojny światowej i w pierwszych latach po jej zakończeniu, ukazane w kontekście postaw mieszkańców, Ich udziału w różnych formach walki z okupantem i zniewoleniem. Na tle polityki niemieckich władz okupacyjnych spojrzymy na funkcjonowanie Polskiego Państwa Podziemnego w dębickim Obwodzie, ale także na losy tych dębiczan, którzy walczyli w strukturach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Wystawa obejmuje także funkcjonowanie struktur konspiracji antykomunistycznej po II wojnie. Chronologicznie zamykać ją będzie mord 1 marca 1951 r., w więzieniu na Mokotowie, dokonany na IV Zarządzie Głównym Zrzeszenia WiN.  Wystawa prezentowana na powierzchni ok.40 m2., łączy w  sobie klasyczną ekspozycję unikalnych artefaktów i prezentację plansz wystawowych z fotografią historyczną. Aranżacja tworzy scenerię okupowanej Dębicy, z licznym detalem odwołującym uwagę zwiedzającego do miejsc, w których koncentrowały się opisywane wydarzenia (fragmenty murów, bruk uliczny, słupy ogłoszeniowe, elementy elewacji budynków, stolik w siedzibie gestapo, getto, wagon kolejowy symbolizujący wywózki, Poligon SS i obozy pracy przymusowej w Pustkowie, tereny walk partyzanckich – Kałużówka). Wystawę wzbogacają mobilne materiały źródłowe, do wykorzystania w czasie warsztatów i lekcji muzealnych.

Dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”

Konferencja odbędzie się 28 IX o godz. 9.00, w Domu Kultury Śnieżka i adresowana jest w sposób szczególny do młodzieży szkół średnich. Treść i zakres tematyki konferencji zawiera się w jej tytule. Obejmuje zatem szerokie spojrzenie na ideę niepodległości jako fundamentu polskiej tożsamości i wartość niezbywalną, której odzyskanie i utrzymanie stało się polskim dziedzictwem narodowym. Konferencję rozpocznie refleksja historiozoficzna nad polską irredentą w XIX i XX w. Następnie dr hab. Krzysztof Kloc przedstawi wykład pt. Pokolenie Komendanta. Kolejne wykłady dotyczyć będą następujących tematów: Debicki wrzesień 1939 (Artur Getler),  Kształtowanie się struktur podziemnych w powiecie dębickim 1939-1940 (Tomasz Czapla), Akcja Burza w Obwodzie dębickim (Maciej Małozięć) Całość zakończy dr Szymon Pacyna wykładem pt. Dębiczanie w strukturach podziemia antykomunistycznego.  Konferencja będzie mieć jedną przerwę kawową, podczas której będą mogły wymienić się grupy uczestniczącej mlodzieży.  Uczestników wydarzenia zgłaszają szkoły średnie i zainteresowane szkoły podstawowe za pośrednictwem Karty zgłoszenia.

Dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.

 W poniedziałek 11 września odbyła się oficjalna prezentacja niezwykłych zabytków jakie trafiły do zbiorów w Muzeum Regionalnym w Dębicy. Kolekcja Muzeum wzbogaciła się o pamiątki po amerykańskim lotniku por. James’ie E Ayres’ie zestrzelonym nad Dębicą przez Rosjan w 1944 roku.

 Pamiątki przekazała córka bohaterskiego lotnika Kathleen Birtwell. Pozyskanie pamiątek możliwe było dzięki zaangażowaniu w sprawę Pana Mieczysława Metlera historyka z Warszawy, Pana Zdzisława Pupy senatora RP oraz polskiego konsulatu w Nowym Jorku, szczególnie Pana wicekonsula Mateusza Dębowicza.  Dyrektor Muzeum podziękował za dotychczasowe wsparcie muzealnych inicjatyw senatorowi Zdzisławowi Pupie oraz Panu Stanisławowi Leskiemu, prezesowi firmy Gas Trading Podkarpacie.

13 września 1944 roku załoga amerykańskiego bombowca B-24 Liberator o nr 44-41123 wykonywała lot bojowy, którego ocelem było zbombardowanie niemieckiej fabryki chemicznej w rejonie Oświęcimia. 10 osobową załogą dowodził pilot porucznik James D. Ayers. Podczas wykonywania zadania samolot został ostrzelany przez niemiecką obronę przeciwlotniczą i poważnie uszkodzony. Porucznik Ayres zdecydował o skierowaniu maszyny na wschód w kierunku Lwowa w celu awaryjnego lądowania po rosyjskiej stornie frontu. Pod Dębica Ayres zauważył polowe lotnisko zdecydował o lądowaniu właśnie tam. Gdy podchodził do lądowania na jego ogonie pojawiło się kilka rosyjskich myśliwców Yak – 9, które otworzyły ogień do dymiącej już maszyny. Kolejne trafienia przypieczętowały los samolotu, który zaczął spadać. Ayres wydał załodze rozkaz ewakuacji na spadochronach. Pomimo ognia z ziemi ze strony czerwonoarmistów cała 10- osobowa załoga wylądowała, po czym została ograbiona. Po trzydniowym pobycie pod Dębicą amerykańskich lotników odesłano do Włoch przez rosyjskie lotnisko w Połtawie.

Po powrocie do USA amerykański wywiad zabronił lotnikom opowiadania o tym, że zestrzelili ich Rosjanie. Sprawa przez wiele lat pozostawała tajemnicą. W Polsce sprawa stała się znana dzięki warszawskiemu historykowi Mieczysławowi Metlerowi, który wydał szereg publikacji na temat tego niecodziennego wydarzenia. Gdy córka por. Ayresa wyraziła chęć przekazania pamiątek po ojcu do polskiego muzeum,  Pan Mieczysław Metler zaproponował Dębicę i pilotował sprawę kontaktu z Panią Britwell z Muzeum Regionalnym w Dębicy.

Dla zapewnienia bezpiecznego przekazania pamiątek Muzeum poprosiło o wsparcie Senatora RP Zdzisława Pupę, który pomógł w uzyskaniu przychylności  Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku. Szczególne wparcie w zakresie prawnego przekazania, przesłania zabytków i dopełnienia formalności skarbowo celnych Muzeum uzyskało od Pana konsula Mateusza Dębowicza.

Po wielu miesiącach starań pracowników Muzeum, a zwłaszcza kustosza Artur Getlera i zaangażowaniu wielu osób dobrej woli  w przededniu rocznicy 79 rocznicy tych wydarzeń pamiątki po poruczniku Ayresie trafiły do dębickiego Muzeum.

Tomasz Czapla oraz Kustosz Artur Getler podziękowali osobom zaangażowanym w pozyskanie eksponatów a wiec samej donatorce Kathleen Britwell, Mieczysławowi Metlerowi, senatorowi Zdzisławowi Pupie i konsulom Mateuszowi Dębowiczowi i Stanisławowi Starnawskiemu. Specjalne podziękowania otrzymał też Stanisław Leski prezes Gastrading Podkarpacie za dofinansowanie wystawy „Dębica - Portret miasta i jego mieszkańców 1358-1939” poprzez ufundowanie repliki munduru legionisty wraz z oporządzeniem.

Podczas briefingu dyrektor Muzeum zapowiedział, ze nowe pamiątki będą czasowo prezentowane przy wystawie garnizonowej a 28 września trafią na nową wystawę stałą poświęconą losom Dębicy i dębiczan podczas II wojny światowej. -  Nowa wystawa jest realizowana w ramach projektu pt. Dziedzictwo Irredenty – Dębica Walcząca 1939 – 1951, który w tym roku zyskał dofinansowanie w ramach rządowego Programu Dotacyjnego Niepodległa. Otwarcie wystawy, zaplanowane na 28 września, poprzedzi konferencja popularno-naukowa pt. Dębickie Dziedzictwo Irredenty, a samej wystawie towarzyszyć będzie cykl warsztatów i lekcji muzealnych, które znajdą swe podsumowanie w grze miejskiej pt. Zawalczmy o Patriotyzm - mówi Tomasz Czapla, dyrektor Muzeum Regionalnego w Dębicy. Tytuł nowej wystawy stałej zawiera w sobie nie tylko szeroki okres ale i treść. Spojrzymy na losy Dębiczan w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu, ich dramaty ale i niezwykłą wolę walki, tego właśnie powstańczego ducha, który jak gen wolności odziedziczyliśmy po naszych przodkach walczących o niepodległość. – dodaje dyrektor.

Szanowni Państwo,

informujemy, że dnia 15 sierpnia(wtorek) w święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Muzeum Regionalne będzie nieczynne.

W Muzeum Regionalne w Dębicy nadal można podziwiać wystawę malarską pt. "HORYZONTY BLISKIE-Dębica i ziemia dębicka oczami artystów" organizowaną we współpracy z Galerią Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy. Wystawa, swój wernisaż miała 12 maja 2023 r. podczas Jubileuszu 20lecia Muzeum połączonego z tegoroczną Nocą Muzeów. Prezentowane dzieła to zbiór aż 60 prac, 23 artystów.